• Παρκινσονικά σύνδρομα (π.χ νόσος Πάρκινσον)
• Tρόμος (Τρέμουλο)
• Δυστονία
• Χορεία
• Τικ 
• Μυόκλονος

Ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι η σωστή διάγνωση της υποκείμενης νόσου η οποία και θα κατευθύνει την θεραπευτική προσέγγιση καθώς η αιτιολογία, η πρόγνωση και η θεραπεία των κινητικών διαταραχών ποικίλλει.

Πρόκειται για νευροεκφυλιστική ασθένεια η οποία επηρεάζει κατά κύριο λόγο την κινητικότητα αλλά και άλλες λειτουργίες. Στους ασθενείς, παρατηρείται έλλειψη ενός νευρομεταβιβαστού, της ντοπαμίνης. Η νόσος του Πάρκινσον είναι η δεύτερη συχνότερη νευροεκφυλιστική νόσος, μετά την νόσο Alzheimer. Πρόκειται για μία χρόνια προοδευτική νόσο με αργή εξέλιξη.

Οφείλεται στον εκφυλισμό των νευρικών κυττάρων που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ντοπαμίνης στην μέλαινα ουσία του εγκεφάλου. Στην ουσία εκφυλίζονται οι αποθήκες της ντοπαμίνης αλλά και οι ντοπαμινεργικοί νευρώνες. Ο εκφυλισμός είναι αποτέλεσμα της συσσώρευσης μιας παθολογικής πρωτεΐνης, της α-συνουκλεϊνης.

Στις βιομηχανοποιημένες χώρες 0,3%, του γενικού πληθυσμού και 1% των ατόμων άνω των 60 ετών πάσχουν από νόσο Πάρκινσον Κατά κανόνα, η νόσος αρχίζει μεταξύ 40 και 70 ετών, με μέση ηλικία έναρξης στην έβδομη δεκαετία.

 

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η νόσος είναι σποραδική και πολυπαραγοντική, εμφανίζεται δηλαδή ως αποτέλεσμα κληρονομικής προδιάθεσης, σε συνδυασμό με περιβαλλοντικούς παράγοντες. Μόνο σε 5-10% των περιπτώσεων η νόσος μπορεί να είναι κληρονομική και να οφείλεται σε κάποιο από τα πολλά γονίδια που έχουν ανακαλυφθεί έως τώρα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, κυρίως κληρονομικής νόσου η ηλικία έναρξης μπορεί να είναι και μικρότερη. 

Πριν την έναρξη της νόσου μπορεί να προηγείται μια πρόδρομη περίοδος αρκετών ετών. Οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα όπως διαταραχή όσφρησης, διαταραχή συμπεριφοράς στον ύπνο (με έντονες κινήσεις κατα την διάρκεια του ύπνου), πόνο κυρίως στον έναν ώμο, αλλαγή του τρόπου γραφής, όπου ο ασθενής γράφει με μικρότερα γράμματα κ.α. Πολλές φορές αλλαγές στην ψυχική σφαίρα όπως η κατάθλιψη μπορεί να προηγηθεί των κινητικών συμπτωμάτων της νόσου. Η νόσος χαρακτηρίζεται από κινητικά και μη κινητικά συμπτώματα.

 

Στα μη-κινητικά συμπτώματα συγκαταλέγονται η δυσκοιλιότητα, διαταραχές ούρησης η ορθοστατική υπόταση κ.ά.

 

Στα κινητικά συμπτώματα περιλαμβάνται τα παρακάτω:

• Tρόμος ηρεμίας: Ο τρόμος (τρέμουλο) εμφανίζεται συνήθως ασύμμετρα, δηλαδή στο ένα χέρι, είτε στο πόδι, κυρίως όταν το άκρο βρίσκεται σε ηρεμία (δηλαδή όταν δεν κάνει κάποια κίνηση). Όταν ο ασθενής κινεί το άκρο π.χ. όταν τρώει ο τρόμος εξαφανίζεται ή ελαττώνεται σε αντίθεση με άλλες μορφές τρόμου όπως ο ιδιοπαθής όπου η κίνηση αυξάνει τον τρόμο. Ο τρόμος είναι πιο εντυπωσιακό σύμπτωμα, αλλά σπανίως ενοχλεί τους ασθενείς με νόσο Πάρκινσον στην καθημερινότητά τους
• Δυσκαμψία: Περιγράφεται ως πιάσιμο, μάγκωμα, εμφανίζεται συνήθως στην μία πλευρά του σώματος και αργότερα προσβάλλει και την άλλη όπως και τον κορμό.
• Βραδυκινησία: Αναφέρεται στην βραδύτητα στις κινήσεις καθώς και την αδυναμία διενέργειας επαναλαμβανόμενων κίνησεων λόγω επερχόμενης κόπωσης. Εκδηλώνεται αρχικά με δυσκολία στις λεπτές κινήσεις, όπως το κούμπωμα των κουμπιών ή το γράψιμο.
• Δυσλειτουργία- Απώλεια των αντανακλαστικών στάσης: Οδηγεί σε αστάθεια κατά την βάδιση, με κίνδυνο πτώσεων. 

Η διάγνωση της νόσου Πάρκινσον είναι κλινική, ενώ εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις απαιτούνται για να αποκλείσουν νοσήματα που μιμούνται την νόσο. Στην διαφορική διάγνωση της νόσου τίθεται μεγάλος αριθμός νοσημάτων. Από αυτές ο κληρονομικός παρκινσονισμός, τα φαρμακευτικά αίτια παρκινσονισμού, τα εκφυλιστικά νοσήματα, ο αγγειακός παρκινσονισμός, τα τοξικά και τα λοιμώδη αίτια, αποτελούν τις κυριότερες, χωρίς να μπορεί να παραγνωριστεί η φυσιολογική γήρανση και ο ιδιοπαθής τρόμος.

Η θεραπεία της είναι συμπτωματική. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει προς το παρόν μία θεραπεία που να επηρεάζει ή να σταματά την εξέλιξη της νόσου. Παρόλα αυτά είναι διαθέσιμη μια σειρά από σκευάσματα τα οποία βοηθούν αποτελεσματικά την βελτίωση των συμπτωμάτων.

 

Το πιο σημαντικό βήμα στην αντιμετώπιση της νόσου Πάρκινσον έγινε το 1967, όταν ο Κοτζιάς, εισήγαγε την λεβοντόπα, για τη θεραπεία της νόσου, γεγονός που έχει θεωρηθεί μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της σύγχρονης ιατρικής και παραμένει έως σήμερα η πιο αποτελεσματική διαθέσιμη θεραπεία για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Ωστόσο, οι επιπλοκές της χρόνιας θεραπείας όπως οι δυσκινησίες και οι κινητικές διακυμάνσεις αποτελούν σημαντικά εμπόδια στην χρήση της.

 

Οι αγωνιστές ντοπαμίνης, οι αναστολείς της COMT, οι αναστολείς ΜΑΟ-Β κ.α έχουν αυξήσει σημαντικά το θεραπευτικό όφελος των παρκινσονικών ασθενών με την ουσία όμως να εστιάζεται στο ότι κάθε παρκινσονικός ασθενής είναι διαφορετικός από τον άλλο, επομένως θεωρείται επιβεβλημένη η εξατομίκευση της εκάστοτε θεραπείας.

 

Η θεραπεία της προχωρημένης νόσου Πάρκινσον περιλαμβάνει την χειρουργική θεραπεία (εν τω βάθει εγκεφαλική διέγερση, DBS) καθώς και την χρήση αντλιών απομορφίνης και Duodopa. 

Πρόκειται για σύνδρομα με κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα σημεία παρκινσονισμού που διαφοροποιούνται όμως από τη νόσο Πάρκινσον σε κλινικό, απεικονιστικό και παθολοανατομοκό επίπεδο. Σε αυτά περιλαμβάνονται η Aτροφία Πολλαπλών Συστημάτων (Μultiple System Atrophy, MSA), η Προϊούσα Υπερπυρηνική Παράλυση (Progressive Supranuclear Palsy, PSP), η Φλοιοβασική Εκφύλιση (Corticobasal Degeneration, CBD) κ.α. Ομαδοποιούνται σύμφωνα με τον όρο "άτυπος παρκινσονισμός" ή "πάρκινσον-plus σύνδρομα", δεν ανταποκρίνονται το ίδιο καλά με την νόσο Πάρκινσον στις θεραπείες, ενώ η πρόγνωσης τους διαφέρει σε σύγκριση με την τυπική νόσο του Πάρκινσον.

 

Η διαφορική διάγνωση με την νόσο Πάρκινσον είναι μεγάλης προγνωστικής και θεραπευτικής σημασίας και απαιτεί εξειδικευμένο Nευρολόγο.

Τρόμος (τρέμουλο) είναι η πιο συχνή Κινητική Διαταραχή και ορίζεται ως μια ακούσια, ρυθμική, ταλάντωση ενός μέρους του σώματος. Ο τρόμος μπορεί να είναι ποικίλης αιτιολογίας και έντασης. Πολύ συχνά μπορεί να είναι αποτέλεσμα άγχους, λήψης μεγάλης ποσότητας καφεΐνης ή νικοτίνης κ.α. Επίσης συχνά μπορεί να οφείλεται στην λήψη ορισμένων φαρμάκων είτε να οφείλεται σε παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα.

 

Η πιο συχνή μορφή κληρονομικού τρόμου είναι ο Ιδιοπαθής τρόμος. Ωστόσο ο τρόμος ανάλογα με την φαινομενολογία του και τα συνοδά συμπτώματά του, μπορεί να οφείλεται σε μία πληθώρα υποκείμενων ασθενειών όπως η νόσος του Πάρκινσον, η δυστονία ή άλλα μεταβολικά ή νευροεκφυλιστικά νοσήματα. Συνεπώς είναι πολύ σημαντικό όταν ένας ασθενής πρωτοεμφανίζει τρόμο να συμβουλεύεται το Νευρολόγο, για την διερεύνηση της υποκείμενης αιτιολογίας που θα καθορίσει την πρόγνωση και την θεραπεία.

Ο ιδιοπαθής τρόμος είναι το πιο συχνό σύνδρομο τρόμου. Συνήθως υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, όπου περισσότερα από ένα άτομα μέσα σε μία οικογένεια τον εμφανίζουν. Παρατηρείται κυρίως στη διενέργεια εκκουσίων κινήσεων ιδίως των άνω άκρων όπως στο γράψιμο, στο κράτημα κυρίως ελαφρών αντικειμένων, όπως π.χ. ενός ποτηριού ή πιρουνιού και μπορεί να επεκταθεί στο κεφάλι και στη φωνή.

 

Οι ασθενείς συχνά παραπονούνται ότι δεν μπορούν να φέρουν στο στόμα τους το φαγητό, να πιουν νερό, ή να γράψουν καλά λόγω του τρόμου. Εμφανίζεται λοιπόν κατά την διάρκεια που το άτομο προσπαθεί να εκτελέσει μία κίνηση, σε αντίθεση με τον τρόμο στην νόσο Πάρκινσον, που εμφανίζεται χαρακτηριστικά στην ηρεμία. Εντείνεται συχνά σε καταστάσεις συγκινήσιακής φόρτισης, όπως σε χαρά ή λύπη και μειώνεται συχνά με ήπια λήψη αλκοόλ. Απαντάται σε όλες σχεδόν τις ηλικίες αν και κάπως συχνότερα στους ηλικιωμένους. Καθώς o ιδιοπαθής τρόμος δεν περιορίζει πάντοτε την λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής του ασθενούς, η θεραπεία δεν είναι πάντοτε αναγκαία και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ανάγκες του κάθε ασθενή. Η θεραπεία έγκειται σε λήψη κατάλληλων φαρμάκων από ειδικό Νευρολόγο.

Η δυστονία χαρακτηρίζεται από συνεχείς ή διαλείπουσες μυϊκές συσπάσεις μυικών ομάδων που οδηγούν σε μη φυσιολογικές, συχνά επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή θέσεις διαφορών μελών του σώματος. Ένα συχνό χαρακτηριστικό της δυστονίας είναι ότι αυτή μπορεί να ανακουφίζεται προσωρινά από κάποιες κινήσεις. Ο ασθενής μπορεί να μειώσει τη δυστονία αγγίζοντας το προσβεβλημένο μέρος του σώματος με το χέρι του. Μερικές συχνές μορφές δυστονίας είναι:

• ο βλεφαρόσπασμος
• η σπασμωδική δυσφωνία
• η στοματογναθική δυστονία
• η αυχενική δυστονία ή ραιβόκρανο

Η χορεία χαρακτηρίζεται από άρρυθμες, απρόβλεπτες, σύντομες, απότομες κινήσεις, που μετακινούνται διαρκώς από ένα σε άλλο μέρος του σώματος. Συχνά ο ασθενής δεν καταλαβαίνει τις κινήσεις αυτές και μας τις περιγράφει ή μας φέρνει τον ασθενή ο συνοδός. Πολύ σημαντικό στην εξέταση ασθενούς με χορεία είναι το ιστορικό, αφού το κληρονομικό ιστορικό μπορεί να δηλώνει νόσο Huntington ή συναφή νοσήματα.